Wat te doen bij (moeizame) oudercontacten op school ?

Via deze blog zet ik jou - als ouder of als leerkracht - op weg en reik ik jou enkele tips aan die ik gedurende mijn loopbaan als mama én multi-ondernemer heb verworven en gebruikt.  ​Mijn grootste passie gaat uit naar ‘communicatie’ ... en ook voor ouders en leerkrachten wens ik een gezonde communicatie te bevorderen met focus op het welzijn van de leerling.

FEEDBACK VRAGEN EN/OF GEVEN IS EEN KRACHTIG LEERINSTRUMENT

Het is duidelijk dat een goede relatie met wederzijds vertrouwen cruciaal is voor de optimale ontwikkeling van kinderen, voor de gemoedsrust van ouders en voor de werkvreugde van leerkrachten. Het is ook duidelijk dat er op dit terrein reeds heel veel goed gaat in scholen waar lering uit getrokken kan worden. En ja, er kan al eens 'mis'communicatie ontstaan tussen leerkrachten en ouders.  Maar weet dat, als er geen goede oplossing wordt gevonden, het kind tot ‘kind van de rekening’ maakt. 

Er kunnen vele onderzoeken gedaan worden over wat er misgaat, maar het is aangewezen om met elkaar, scholen èn ouders, bij te dragen aan oplossingen, toch ?

Eerst en vooral dienen beide partijen in te zien dat feedback vragen en/of geven een krachtig leerinstrument is als men die goed inzet waardoor men hiermee het leerproces beter kan laten verlopen.

Er is niet één vorm feedback die altijd goed is voor iedereen. Hoe je kind/leerling reageert op feedback, heeft te maken met voorkennis, cultuur, opvoeding, vroegere leerervaringen. Aan een hoogsensitieve, hoogbegaafde of dyslectische leerling geeft men niet dezelfde feedback als aan zijn medeleerling. Hoe je feedback geeft, hangt van jezelf als ouder of leerkracht én je kind of leerling af. En van hoe goed jullie band is.  Dus zowel voor ouders als voor leerkrachten geldt deze regel en is het aan te raden hiermee reeds rekening te houden.

En geef toe ... het is vaak moeilijk om binnen de beperkte tijd van het oudercontact precies datgene over te brengen wat je wilt overbrengen.  Dus kan je maar beter voorbereid er naartoe gaan, toch ?
In sommige scholen wordt op het oudercontact trouwens de aanwezigheid van de leerling niet als een plicht beschouwd waardoor ouders in gesprek gaan met de leerkracht en dus ‘over’ het kind spreken in plaats van interactief in gesprek te gaan ‘met’ de leerling.  In dit geval missen alle betrokken partijen hiermee de kans om de belevingen, emoties, normen en waarden van elk te (h)erkennen.
​
Met dit gegeven in mijn achterhoofd ben ik op zoek gegaan naar enkele handige tips die jou als ouder of als leerkracht kunnen helpen in de voorbereiding om het gesprek tijdens het oudercontact (vergezeld of niet van het kind) goed te laten verlopen : 

TIPS VOOR LEERKRACHTEN

Vóór het oudercontact 

• Doe aan kennisontwikkelende feedback (Professor Paul Kirschner): deze feedback is vrij intensief en vraagt meer tijd en interactie van de leerling en de leraar. Het is niet simpel, maar als leerkracht leer je meer door bv de vraag te stellen “Hoe had je het anders kunnen doen, naam x?” 
  Dit leidt tot een leerproces waarbij de leerling dient na te denken over eventuele oplossingen en waarna je als leraar opnieuw kan terugkoppelen.  Die terugkoppeling zal informatie bevatten die een leerling kan gebruiken bij een volgende opdracht om het beter te doen. Zo blijven ze gemotiveerd om verder te leren. 
• Zorg ervoor dat de timing van de terugkoppeling snel is, en liefst nog meteen tijdens het leerproces.   
• Focus op de belangrijkste punten, niet op details
• Mondelinge feedback is oké alhoewel schriftelijke feedback zeker ook aan te raden is zodat de leerling ernaar kan teruggrijpen wanneer nodig  

Tijdens het oudercontact 

• Begin het gesprek met iets positiefs.  Dit zou een leuke anecdote kunnen zijn waarin de leerling betrokken is, een fijne vriendschap die je opmerkte tussen de leerling en een andere leerling, één of ander talent dat je bij hem/haar ontdekte, ...
• Geef mee dat je aandacht vooral gaat naar de leerling zelf en naar zijn/haar (werk)attitude tijdens de lesuren
• Refereer naar de eventuele kennisontwikkelende feedback die in het verleden heeft plaatsgevonden en haal hieruit de zaken die door de leerling reeds zijn toegepast
• Verwoord concreet, helder en duidelijk waar het gesprek precies om gaat
• Wees objectief, neutraal en onbevooroordeeld
• Vertrek niet uit evidenties, check eerst wat bv de oorzaak is van ‘lage punten’.  Deze komen niet altijd door te weinig studeren en is ook niet altijd te wijten aan onwil
• Een moeilijk gesprek ? Wissel af door eerst positieve, dan negatieve en dan weer positieve feedback binnen het gesprek aan te geven.  Vermijd zo veel mogelijk het woord ‘maar’
• Benoem het gedrag van de student in feiten : ik zie, ik hoor, ik merk op, ik stel vast ... en benoem je eigen idee
• Maak geen vergelijkingen met andere leerlingen, ook niet met broer of zus
• Geef ook duidelijke en gerichte feedback als het goed gaat.  Erkenning en geloof in een leerling blijft erg primordiaal.
• Het gesprek afsluiten kan je doen met een glimlach en met een dankwoord voor de aanwezigheid van de ouders :-)

TIPS VOOR OUDERS

Vóór het oudercontact 

• Onderzoek bij je kind wat hij/zij verwacht dat er zal besproken worden
• Vraag hoe je kind in de klas is en hoe hij/zij zich daarbij voelt
• Bespreek met je kind hetgeen goed en minder goed gaat
• Laat hem/haar aangeven welke stappen hij/zij reeds heeft ondernomen om het beter aan te pakken
• Spoor je student aan om zelf in eerste instantie op een positieve en beleefde manier te communiceren met de leerkracht indien bv extra hulp is gewenst
• Nodig je zoon/dochter uit om zelf te oordelen over zijn/haar gedrag, resultaten en houding
• Vergelijk je student niet met andere mede-leerlingen, noch met broer of zus

Tijdens het oudercontact 

• Ga bij voorkeur vergezeld van je kind
• Neem notitieboekje en pen mee
• Blijf steeds positief
• Werk/denk samen met de leerkracht
• Geef aan en vraag ook wat goed gaat
• Vraag achter de werkhouding van het kind tijdens de lessen.  Dit is nog belangrijker dan de puntenresultaten
• Maak concrete afspraken met leerkracht én kind en tracht deze na te komen
• Bespreek of je als ouder op regelmatige basis met de leerkracht kan communiceren hoe de zaken verderlopen (bv via Smartschool).  Dit kan je doen in het geval dat de leerling (nog) niet zelf rechtstreeks met de leerkracht communiceert.
• Oneens met de aangeboden interpretatie ?  Het kan gebeuren dat een gegeven commentaar een indruk van de leerkracht is gebaseerd op eigen beleving en waarden.  Reageer op een rustige manier waarbij je aangeeft waarom volgens jou deze interpretatie misschien niet strookt met de leerling. 
• Hou het oudercontact professioneel en haal enkel een privé situatie aan indien deze betrekking zou kunnen hebben op het studentenparcours van zoon of dochter
• Bij het einde van het gesprek kan je je waardering uiten voor de mondelinge toelichting :-)

Dit document kan je ook downloaden op je computer.  Deze vind je terug op de pagina 'Gratis tips'.